1- جمع قلّه.

2- جمع كثره.

جمع قلّه: عبارتست از جمعى كه مدلولش از سه تا ده باشد و آن داراى چهار وزن است باين شرح:

1- افعل/ مانند:/ ابحر جمع بحر و اشخص جمع شخص.

2- افعله/ مانند:/ ارغفه جمع رغيف.

3- فعله/ مانند:/ غلمه جمع غلام.

4- افعال/ مانند:/ انهار جمع نهر و اشخاص جمع شخصى.

جمع كثره: عبارتست از جمعى كه مدلولش از ده ببالا باشد و آن داراى اوزان بسيارى است كه سماعى هستند مانند:

قروء/ جمع/ قرء.

بحور/ جمع/ بحر.

فلك/ جمع/ فلك.

جمال/ جمع/ جمل.

تيجان/ جمع/ تاج.

و براى اطّلاع و احاطه باوزان سماعى آن مى‌بايد بكتب ادب و لغت مراجعه نمود.

اسم جمع‌

مؤلّف گويد:

يكى از اقسام اسم، اسم جمع است كه محلّ‌مناسب براى ذكر آن همين جا مى‌باشد و شرح آن چنين است:

اسم جمع: عبارتست از اسم مفردى كه معنايش جمع باشد مانند: رهط (قوم)، قوم (طائفه)، طائفه (گروه).