تجزيه مفردات حديث شريف از مولانا امير المومنين عليه السّلام در
نهج البلاغه
علامه الايمان ان تؤثر الصّدق حيث يضرك على الكذّب حيث ينعفك.
ترجمه: نشانه ايمان آنستكه راستگوئى را در جائى كه به ضرر تو هست بر
گفتن دروغ كه بنفع تو مىباشد اختيار نمائى.
علامه: اسم است لذا براى تشخيص اينكه كداميك از اقسام اسم مىباشد
بايد به مبحث اقسام اسم كه قبلا گذشت مراجعه كنيم و پس از رجوع بآنها درباره
اينكلمه مىگوئيم.
از اقسام چهارگانه: صحيح الاخر و مقصور و ممدود و منقوص، صحيح الآخر
مىباشد.
و از اقسام دوگانه: جامد و مشتق، جامد مىباشد.
و از اقسام دوگانه: متصرّف و غير متصرّف، متصرّف مىباشد.
و از اقسام دوگانه: معرب و مبنى، معرب مىباشد.
و از اقسام دوگانه: منصرف و غير منصرف، منصرف مىباشد.
و از اقسام سهگانه: ثلاثى و رباعى و خماسى، ثلاثى مىباشد.
و از اقسام سهگانه: مفرد، تثنيه و جمع، مفرد مىباشد.
و از اقسام دوگانه: معرفه و نكره، معرفه مىباشد.
و از اقسام هفتگانه معرفه يعنى: علم، ذواللام، ضمير، موصول، اشاره،
معرّف باضافه و منادى، معرف باضافه ميباشد.
و از اقسام دوگانه: منسوب و غير منسوب، غير منسوب مىباشد.