[مدح در اطراف كتاب مفتاح العلوم‌]

ترجمه‌

مصنّف گويد:

بجهت اينكه قسم ثالث از كتاب مفتاح العلوم از حيث ترتيب احسن كتب و بهترين آنها است.

شارح گويد:

ضمير در [لكونه‌] به قسم ثالث راجعست و در [احسنها] به [الكتب‌] عود مى‌نمايد پس معناى عبارت چنين مى‌شود:

زيرا قسم ثالث بهترين كتابى استكه در اين زمينه از حيث ترتيب نوشته شده است و ترتيب عبارت است از نهادن هرچيزى در مرتبه و جاى خودش.

شرح فارسى:

توضيح‌

يعنى وجه اينكه قسم ثالث از كتاب مفتاح العلوم از حيث نفع اعظم مصنّفات و مولّفات در اين فنّ است آن استكه از نظر حسن ترتيب و تركيب كلمات و عبارات هيچ كتابى در حدّ آن نيست و هيچيك از نوشته‌جات اهل اين فنّ مانند آن مطالب و عبارات و معانى را بجا و در موقع خودش استعمال نكرده‌اند.

متن: و اتمّها تحريرا و اكثرها للاصول جمعا:

شرح عربى‌ و لكونه اتمّها تحريرا و هو تهذيب الكلام و اكثرها اى اكثر الكتب للاصول، هو متعلّق بمحذوف يفسّره قوله جمعا لانّ معمول المصدر لا يتقدّم عليه.

وا الحق جواز ذلك فى الظروف، لانها ممّا يكفيه رائحة الفعل.

ترجمه‌

مصنف گويد: