[ انّهم مغرقون‌ ] همانا ايشان محكوم باغراق هستند.

و چنانچه مشهود است جمله مزبور با تأكيد ذكر گرديده است.

شرح فارسى:

توضيح‌

آوردن كلام برخلاف مقتضاى ظاهر بواسطه مصلحتى از مصالح‌

چه‌بسا متكلّم بواسطه مصالحى كلامش را برخلاف مقتضاى ظاهر و بر وفاق حال مى‌آورند مثلا غير سائل را بمنزله سائل قرار داده و كلامش را برخلاف مقتضاى ظاهر حال وى مى‌آورد و اين در جائيست كه متكلّم ابتداء صحبتى نموده كه مخاطب انتظار بقيّه آنرا دارد، پس او بالفعل از متكلّم سؤالى ننموده لكن اعتبار حالت منتظره‌اى كه در وى هست گويا سائل است لهذا متكلّم بقيّه كلام را بنحوى ادا مى‌كند كه حاكى از تنزيل كردن مخاطب را بمنزله سائل است چنانچه خداوند متعال بحضرت نوح على نبيّنا و آله عليه و عليهم السّلام خطاب نموده و مى‌فرمايد:

[ لا تخاطبنى فى الّذين ظلموا الاية] از اينكلام چنين برميآيد كه در حق قوم نوح عذابى مقرّر شده لهذا مقام اينست كه مخاطب يعنى نوح مردّد شود در اينكه عذاب از جنس غرق است يا حرق يا امثال آن و منتظر است كه كلامى دال بر يكدام از مصدر جلال صادر شود لهذا جمله بعد يعنى [ انّهم مغرقون‌ ] باين منظور بوده و از آن به اخراج كلام برخلاف مقتضاى ظاهر نام مى‌برند.

متن: و غير المنكر كالمنكر اذا لاح عليه شئ من امارات الانكار نحو: