نام کتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب چهارم مغنی نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد جلد : 1 صفحه : 310
ترجمه:
بيان رابط در جملهاى كه خبر است
اشيائيكه بواسطه آنها جمله خبر را به مخبر عنه ربط مىدهند ده تا
هستند:
رابط اوّل ضمير
و آن اصل در روابط مىباشد و بخاطر همين جهت است كه بواسطه ضمير ربط
حاصل مىشود چه مذكور در عبارت بوده همچون: زيد ضربته (زيد را زدم من) كه زيد
مبتداء و ضربته خبرش بوده و بواسطه ضمير مفعولى در « ضربته » خبر را بمبتداء ربط دادهايم.
و چه در كلام نبوده و محذوف باشد اعمّ از آنكه ضمير محذوف مرفوع بوده
مانند:
هذان لساحران ( ايندو هر آينه ساحر هستند).
كه در اين آيه شريفه اگر تقديرش را هذان لهما ساحران دانستيم هذان،
مبتداء و لساحران خبرش بوده و رابط ضمير « هما » است كه مرفوع و محذوف مىباشد.
يا منصوب باشد همچون قرائت ابن عامر در سوره حديد:
و كلّ وعد اللّه الحسنى ( و بتمام حقتعالى وعده نيكو
داد).
ابن عامر لفظ « كلّ » را مرفوع خوانده لذا طبق اين قرائت « كلّ » مبتداء و جمله «وعداللّه الحسنى» خبرش بوده و رابط آن بمبتداء ضمير منصوبى محذوف است و تقدير آن كلّ وعده اللّه
الحسنى» مىباشد.
البتّه ابن عامر لفظ « كلّ » را در همين آيه كه در سوره نساء واقع شده برفع
نخوانده بلكه منصوب قرائت كرده همانطورى كه جماعت آنرا منصوب
نام کتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب چهارم مغنی نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد جلد : 1 صفحه : 310