آيه همچون مثال مذكور يكى از دو عامل جارّ بوده كه مقدّم آمده و در معطوف مجرور پهلوى عاطف درآمده از اينرو عطف بر دو معمولى كه عاملهايشان مختلف است در چنين فرضى بدون اشكال مى‌باشد.

كلام ابن خبّاز نحوى‌

ابن خبّاز نحوى جواب زمخشرى را قول مستقلّى قرار داده و در كتاب « النّهاية » مى‌گويد:

برخى از ادباء گفته‌اند:

وقتى يكى از دو عامل محذوف باشد گويا معدوم بوده لاجرم عطف در چنين فرضى جايز است زيرا عطف در اين هنگام از قبيل عطف بر دو معمولى است كه عاملشان واحد است از اينرو در مثل: و اللّيل اذا يغشى و النّهار اذا تجلّى، عطف جايز مى‌باشد.

مصنّف مى‌گويد:

گمان نمى‌كنم ابن خبّاز در اين باب بر كلام غير زمخشرى اطّلاع پيدا كرده باشد لذا قول مزبور همان رأى زمخشرى است بنابراين شايسته و سزاوار بود كه ابن خبّاز حذف را بوجوب مقيّد مى‌ساخت تا عبارتش با كلام زمخشرى موافق مى‌گرديد.

شرح‌

قوله: و بعد فالحقّ: كلمه « بعد » مبنى بر ضمّ است يعنى اكنون و حال.

قوله: و اللّيل اذا يغشى‌ الخ: آيات (1 و 2) از سوره و اللّيل.