بسم اللّه الرّحمن الرّحيم‌

متن : الحمد للّه الّذى هدانا سواء الطّريق.

ترجمه : جنس حمد اختصاص بخداوندى دارد كه ما را به راه مستقيم رهنمائى فرمود .

حاشيه : قوله الحمد للّه :

افتتح بحمد اللّه بعد البسمله ابتداء بخير الكلام و اقتداء بحديث خير الانعام عليه و آله الصّلوة و السّلام .

ترجمه : مصنّف بعد از گفتن بسم اللّه كلامش را به الحمد للّه آغاز نمود تا به بهترين سخنها ابتداء و بحديث بهترين مردمان اقتداء نموده باشد .

[شرح خطبه كتاب‌]

شرح : قوله : البسمله :

بفتح باء و سكون سين و فتح ميم بر وزن « حوقله » مصدر جعلى است بمعناى گفتن بسم اللّه .

قوله : ابتداء :

منصوبست تا مفعول له باشد براى « افتتح » .

قوله : اقتداء :

منصوبست تا معطوف باشد به « ابتداء » .

قوله : بحديث خير الانام :

يعنى وجود اقدس حضرت نبوىّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم .

و مقصود از حديث نامبرده : كلّ امر ذى بال لم يبدء فيه ببسم اللّه فهو ابتر ميباشد .

آثار الباقية في شرح الحاشية، ص