كلمه « تشتدّ » بمعناى شدّت مىكند است و كلمه « غبّا » بكسر غين و باء مشدّدة تبى را گويند كه روزى عارض و روزى قطع ميشود و در اصطلاح اهل فرس بآن تب نوبه گويند .
متن : و امّا جدلى
يتألّف من المشهورات و المسلّمات.
ترجمه : و يا قياس جدلى
است كه از قضاياى مشهوره و مسلّمه تركيب ميشود .
حاشيه : قوله : من المشهورات .
هى القضايا الّتى تطابق فيها آراء الكلّ كحسن الاحسان و قبح العدوان او
آراء طائفة كقبح ذبح الحيوانات عند اهل الهند .
ترجمه :
قياس جدلى و معناى قضيّه مشهوره
قياس جدلى آن قياسى را گويند كه
صغرى و كبرايش از قضاياى مشهوره و يا مسلّمه باشد و مرحوم محشّى در ذيل كلام مصنّف
يعنى « من المشهورات » اينطور مىفرمايد :
قضاياى مشهوره، آندسته از قضايائى هستند كه آراء تمام مردم در آن با هم
مطابق و موافق است همچون حكم به حسن احسان و قبح ظلم .
يا آراء دستهاى از مردم با هم توافق دارد مانند قبح كشتن حيوانات كه
هندوان بآن معتقدند .
حاشيه : قوله : و المسلّمات :
هى القضايا الّتى سلمت من الخصم فى المناظره او برهن عليها فى علم و اخذت
فى آخر على سبيل التّسليم .