متن :

فصل القياس‌

قول مؤلّف من قضايا يلزمه لذاته قول آخر

ترجمه :

مبحث در بيان قياس‌

قياس عبارتست از كلامى كه از چند قضيّه تركيب يافته شده باشد بطوريكه از آن ذاتا كلام ديگرى لازم آيد .

حاشيه : قوله : القياس قول :

اى مركّب و هو اعمّ من المؤلّف اذ قد اعتبر فى المؤلّف المناسبة بين اجزائه، لانّه مأخوذ من الالفة، صرّح بذلك المحقّق الشّريف فى حاشية الكشّاف و حينئذ فذكر المؤلّف بعد القول من قبيل ذكر الخاص بعد العام و هو متعارف فى التعريفات .

و فى اعتبار التأليف بعد التركيب اشارة الى اعتبار الجزء الصّورى فى الحجّة .

ترجمه : مرحوم محشّى در ذيل عبارت مصنّف يعنى « القياس قول » ميفرمايد :

مقصود از « قول » كلام مركّب است و « قول » از « مؤلّف » اعمّ است زيرا در مؤلّف مناسبت بين اجزاء اعتبار شده است چه آنكه اينكلمه از لفظ « الفت » بمعناى انس اخذ و گرفته شده است در حاليكه چنين ملاحظه‌

آثار الباقية في شرح الحاشية، ص