برهان خلف در عكس خاصّتان‌

قضيّه « بالضروره يا بالدّوام لا شئ من الكاتب بساكن الاصابع مادام كاتبا لا دائما » مشروطه يا عرفيّه خاصّه است كه صادق مى‌باشد حال مدّعاى ما اينستكه عكس اين قضيّه، قضيّه ذيل مى‌باشد يعنى :

لا شئ من ساكن الاصابع بكاتب مادام ساكنا لا دائما فى البعض و معناى « لا دائما فى البعض » عبارتست از « بعض ساكن الاصابع كاتب بالفعل » .

امّا صدق جزء اوّل قبلا شرحش گذشت زيرا گفتيم عرفيّه عامّه لازمه عامّتين بوده و چون عامّتين نيز لازمه خاصّتين هستند از باب « لازم اللّازم لازم » جزء اوّل كه خود عرفيه عامه است لازمه خاصّتين و عكس آنها ميشود .

و امّا جزء دوّم :

ميگوئيم اگر صادق نباشد بناچار نقيضش صادق است يعنى قضيّه ذيل :

« لا شئ من ساكن الاصابع بكاتب دائما » و وقتى آنرا با معناى « لا دوام » اصل قضيّه ضميمه كرده و قياسى اينچنين تشكيل دهيم :

بعض الكاتب ساكن الاصابع بالفعل ( صغرى ) و لا شئ من ساكن الاصابع بكاتب دائما ( كبرى ) ،

نتيجه‌اش قضيه ذيل است : « لا شئ من الكاتب بكاتب دائما » كه اين امر مستحيل و ممتنعى است مضافا باينكه با واقع و فرض مخالف است .

آثار الباقية في شرح الحاشية، ص