خليفه جايگزين كرده باشد، يادى نكرده‌اند، و اين نشان‌دهنده اين حقيقت است كه خلافت جديد همچنانكه گفتيم، موفق نبوده است.

اما در مورد نزاع بين خوارزمشاه و مادرش بايستى بگوييم اين نزاع به خشم مادر بر فرزندش و همچنين خشم سران ارتش به خاطر قتل شيخ مجد الدين بغدادى بر مى‌گردد. لازم به يادآورى است وصف «شيخ» كه به همراه اسم اين فرد آمده است، يك وصف دينى است وگرنه وى جوان بود، نه پير. اين فرد از شاگردان شيخ نجم الدين كبرى مؤسس طريقه صوفيه كبرويه بود. هنوز هيچ دليل روشنى براى قتل وى به دست نيامده و هيچ‌كس علت قتل را ذكر نكرده است. اما اعتقاد مورخان متأخر همچون حمد اللّه مستوفى قزوينى بر اين است كه قتل به خاطر وجود ارتباط غير مشروع بين شيخ جوان و مادر خوارزمشاه بوده است. اما «بارتولد» اين نظريه را مستبعد مى‌شمارد و گفته است كه قبول اين سخن محال است، زيرا ملكه در آن زمان داراى نوه بوده است.

ما كه به خاطر فاصله زمانى طولانى بين ما و آن اتفاقات، همچنين به خاطر اهميت تهمتى كه هيچ دليلى براى ما عليه آن زن وجود ندارد، نمى‌توانيم وى را متهم كنيم، اعتقاد داريم كه داشتن نوه، براى دفع اين تهمت از ملكه، كفايت نمى‌كند زيرا بسيارى از مادربزرگها در سنينى بوده‌اند كه توجه تهمت به آنها ممكن بوده است.[1]

[1]بعد از آن‌كه مادر محمد خوارزمشاه از جريان برخورد مغولها با فرزندش با خبر شد، بر خودش ترسيد.

لذا محلش را ترك كرد و براى حفظ جان خود به سمت رى، اصفهان و شهرهاى جبال به راه افتاد. در بين راه رى مغولها با وى كه همسران فرزندش و همچنين اموال و ذخاير او را كه طبق توصيف مورخان در خزائن گرانبها مثل آن ديده نشده است، به همراه داشت، برخورد مى‌كنند. مغولها آنها را دستگير و تمامى اموالشان را ضبط كرده، همه آنها را براى چنگيز خان به سمرقند مى‌فرستند. در ميان اين اموال جواهر و كالاهاى باارزشى وجود داشته است كه مردم مثل آن را نديده بودند.