مى‌گوييم «آغاز گرديده» و اين آغاز اگرچه كم‌رنگ و ضعيف بوده، ولى براى اين كه بى‌وقفه به راه خود ادامه دهد، كافى است اگر بدين منوال پيش برود، به نتايج درخشانى دست خواهد يافت.

از آن جمله، كتاب «ظهور الخلافة الفاطمية و سقوطها» نوشته دكتر عبد المنعم ماجد استاد تاريخ اسلامى دانشكده ادبيات در دانشگاه عين شمس، است. دكتر ماجد در اين كتاب چاپ، چهارم سال 1994 م، صفحه 407 مى‌نويسد: تا اين اواخر، تاريخ خلافت فاطمى در مصر پيچيده و مبهم بود. بيشتر منابع تاريخى آن يا از سرچشمه سيراب نمى‌شدند و يا اصلا منبعى تاريخى در اين زمينه وجود نداشت اگر هم وجود داشت، ساختگى، آشفته و خشك و يا مختصر بودند. علاوه‌بر اين، بخش عظيمى از آن را مصادر ادبى تشكيل مى‌دهد كه انديشه‌اى صحيح را از آنها به دست نمى‌دهد، ولى به كمك آنچه كه ما از مصادر موثق يا خطى كه در آن زمانها نگاشته شده، به دست آورده‌ايم، توانستيم تاريخ صحيحى براى فاطميان مصر، ارائه كنيم.

حكومت فاطمى با سر زندگى و شادابى سرشارش كه در پيكره اسلامى ايجاد كرد كه به دست دولت عباسى فرسوده شده بود، عنايت و توجه مورخان جديد را به خود جلب كرده است. زيرا تاريخ حكومت فاطمى از زمان انتقالش به مصر بيشتر به يك حماسه بزرگ شبيه است: دعوت به وحدت عرب‌ها در شرق و غرب جهان اسلام،[1] جهادى تندروار عليه دشمنان اسلام، گسترش تمدن اسلامى در سطحى وسيع ... آن‌گاه سقوطى جدى.

[1]پس از هم پاشيدگى بلاد عربى و تبديل آنها به دولتهاى كوچك، حكومت فاطمى، وحدتى عربى متشكل از شمال افريقا و مصر و شام و حجاز و يمن به ضميمه جزيره سيسيل و قوصره و قلوريه، برپا كرد.