حسن صباح بود، نمايان شد. اگر اينك در اين موطن حركت كرده، از ميان كوههاى متراكم با آن قله‌هاى مرتفع و دره‌هاى عميقشان عبور مى‌كنيم، بايد بدانيم تمام اينها جز خط مقدم دفاعى- طبق تعبير جديد نظامى- براى جلوگيرى از نفوذ كسانى كه وسوسه پيشروى به درون منطقه را داشته‌اند، چيزى ديگرى نبوده است.

طولى نكشيد كه كوهها در سمت چپ ما و دره عميق در سمت راست ما قرار گرفت و چند روستاى سرسبز و پردرخت به‌طور پراكنده در آن دره به چشم خوردند.

پس از آن سه اتومبيلى كه ذكر كرديم، جاده به‌طور كامل خالى شد و ما تنها در اين جاده طولانى كم‌عرض باقى مانديم.

آن‌گاه كوهها و دره‌ها در سمت راست ما شعبه شعبه شده، درهم آميختند.

پس از صعود مستمر شروع كرديم به سرازير شدن. ناگهان زنبورستان بزرگى را در ميان آن دشت گسترده ديديم. كندوداران مكان سرسبز و گلزارى را براى جمع‌آورى عسل انتخاب كرده بودند. اما صاحبان اين كندوها كه در سطح وسيعى گسترده بودند كجا هستند؟ ما هيچ انسانى را در طول اين جاده طويل و در عرض اين دنياى عريض نديديم.

همچنان به سرعت در سراشيبى به طرف پايين در حركت بوديم كه كاميونى را پشت كاميونى ديگر در همان جهتى كه بوديم، مشاهده كرديم. شيبى كه ما را به دره‌اى عظيم ميان دو سلسله جبال عظيم مى‌رساند، تندتر شد: سلسله جبالى كه از آن پايين مى‌آمديم و سلسله جبالى كه به طرف آن در حركت بوديم.

مناظر جالب طبيعت كه با گونه‌هاى مختلف زيبايى مزيّن مى‌شد، در برابر ما خودنمايى مى‌كرد. تمام اينها در جاده‌اى خلوت و زمينى خالى بود كه پندارى‌