نام کتاب : اسماعيليان و مغول و خواجه نصير الدين طوسي نویسنده : حسن امین جلد : 1 صفحه : 256
در اين زمان، آل برغانى در بخش غربى شهر قزوين سكونت داشتهاند و
از حاميان نظريه اصولىها بودهاند. يكى از جريانات بيوت آل برغانى اين است كه در
يكى از اين بيوت بين شيخ احمد احسايى و علماى قزوين جلسه مشهورى برگزار مىشود تا
با شيخ احمد و نظريات اغراقآميزش كه خشم مردم را بر انگيخته بود، مناظرهاى صورت
گيرد كه سرانجام در اين مناظره حكم به تكفير شيخ احمد شد.
امروزه اغلب بيوت آل برغانى به محلهاى تجارى تبديل شده و نوادگان
آنها كه اينك داراى اسامى گوناگون از قبيل آل صالحى و آل شهيدى هستند و هيچ يك نام
برغانى را ندارد، اداره مىكنند.
به احترام يادبود آل برغانى و مخصوصا شهيد آنها، شيخ محمد تقى كه
به شهيد ثالث مشهور شده است، به اين منزل كه جريان مناظره با احسايى در آن اتفاق
افتاده است رفتيم. در اين اتاق به مناسبتهاى گوناگون، مجالس دينى برگزار مىشود
كه هزينه آن از محل درآمد موقوفات اين خاندان تأمين مىگردد.
قسمتى از اين اتاق كه با ديوارى چوبى جدا شده، به خانمها اختصاص
دارد.
همچنين از مدرسه صالحيه منسوب به شيخ صالح برغانى ديدار كرديم.
وى يكى از مشهورترين علماى اين خاندان مىباشد و مدرسهاش
دانشمندان بزرگى را تحويل جامعه داده است. از در دو لنگهاى بزرگى وارد مدرسه شديم
و از پلههايى كه ما را به در آهنى جديدى رساند، پايين آمديم و از آن به حياط
بزرگى كه در آن درختان چندى به چشم مىخورد و در اطراف آن اطاقهايى وجود داشت در
دو طبقه كه با همان ساختمان و درهاى قديميشان باقى مانده بود، وارد شديم. در اين
حجرهها امروز 60 طلبه از طلاب علوم دينى زندگى مىكنند.
اين مدرسه، بزرگترين مدرسه شهر است و مدرسه متوسط و كوچكترى
نام کتاب : اسماعيليان و مغول و خواجه نصير الدين طوسي نویسنده : حسن امین جلد : 1 صفحه : 256