علاء الدين محمد خوارزمشاه:

علاء الدين محمد خوارزم شاه (596- 617 ه 1199- 1219 م) كسى است كه سرزمينش در سال 616 ه (1219 م) مورد لشكركشى چنگيز قرار گرفت.

واقعه از اين قرار بود كه چنگيز خان گروهى از تجار را كه حامل اموال و هدايايى بودند، به خوارزم فرستاد تا براى لشكريانش مقدارى لباس بخرند.

آنها وقتى وارد خوارزم شدند به دستور علاء الدين محمد خوارزمشاه به قتل رسيدند اموالشان ضبط شد. وقتى خبر به چنگيز رسيد خشمش برانگيخت تصميم گرفت انتقام خون آنها را از علاء الدين محمد بگيرد. لذا با لشكريانش به سمت خوارزم راه افتاد. چيزى از درگيرى نگذشته بود كه ياران علاء الدين محمد سستى گرفتند و نگهبانان شهر متفرق شدند و از مقابل چنگيز گريختند. چنگيز هم به دنبال علاء الدين محمد شهربه‌شهر گشت و به هر شهرى كه مى‌رسيد آن را با خاك يكسان مى‌كرد و مردم آن ديار را مى‌كشت و اموال آنها را به يغما مى‌برد.

بالأخره علاء الدين محمد به طرف يكى از جزاير درياى خزر فرار كرد و درحالى‌كه سرزمينش را به دست دشمنش مى‌سپرد تا آن را با خاك يكسان كند، در همان‌جا درگذشت.

دولت خوارزمشاهيان در عصر حكومت علاء الدين محمد خوارزمشاه نيرومندترين دولت اسلامى در شرق جهان اسلام بود كه توانست تمامى سرزمينهاى ماوراء النهر و ايران را يكپارچه كرده، تمامى بلادى را كه قبلا تابع امراى غور بودند به آن ضميمه كند. اما اين وحدت و يكپارچگى سطحى بود كه براساس قهر و كشتار و ستم ايجاد شده بود. در اين عصر محدوده سيطره‌

اسماعيليان و مغول و خواجه نصير الدين طوسي 91 علاء الدين محمد خوارزمشاه: ..... ص : 90