نام کتاب : اسماعيليان و مغول و خواجه نصير الدين طوسي نویسنده : حسن امین جلد : 1 صفحه : 72
مدرسه نيز به همان صورت قبل از حمله مغولها باقى مانده است.[1]
گفتار صاحبنظران درباره خواجه:
فراخوان خواجه نصير الدين طوسى از علما و دانشمندان با استقبال گرم
آنان مواجه شد و نه تنها دانشمندانى كه در پى حمله مغولها، به سرزمينهاى ديگر هجرت
كرده بودند، بلكه دانشمندان مناطق ديگر اعم از عرب و غير عرب به دعوت او پاسخ مثبت
دادند و يكى پس از ديگرى به مراغه وارد شدند و مراغه محل اجتماع دانشمندانى از
دمشق، موصل، قزوين، تفليس، مغرب و ديگر كشورهاى اسلامى شد.
در اينجا به جاست مطلبى را كه دانشمند دمشقى، مؤيد الدين عرضى، در
مقدمه رسالهاش كه در شرح آلات و ادوات رصدخانه مراغه نوشته و يك نسخه از آن در
كتابخانه آستان قدس رضوى موجود است، بياوريم. ضمنا اين نويسنده [يعنى عرضى] يكى
از دانشمندان عرب است كه به فراخوان خواجه پاسخ مثبت داد و دمشق را ترك كرد و به
مراغه آمد و زير پرچم خواجه در اين عرصه پهناور علمى مشغول به كار شد. اينك متن
نوشته او در مقدمه رسالهاش:
«...
همه
اينها به اشاره سرور، معظم، امام اعظم، عالم فاضل، محقق كامل، الگوى علما و سرور
حكما، افضل دانشمندان مسلمان حال و گذشته انجام گرفت. و كسى است كه خداوند تمامى
فضايل و مناقب ستوده را كه در افراد زمان بهطور متفرق وجود دارد، يكجا در او جمع
كرده است، از قبيل: حسن