«بروكلمن» در مورد خواجه نصير الدين طوسى چنين مى‌گويد:

«او از همه دانشمندان و نويسندگان قرن هفتم هجرى مشهورتر مى‌باشد».

«فاضل چلبى» در مقدمه كتاب «كشف الظنون» به هنگام توصيف نويسندگان معتبر، خواجه نصير الدين طوسى را در رأس سلسله دانشمندان آن دوره ذكر مى‌كند. «ابن عبرى» در كتاب «مختصر الدول» درباره او مى‌گويد:

«او حكيمى است عظيم‌الشأن كه در كليه فنون حكمت، استاد بوده. او كسى است كه آرا و نظريات متقدمان را برهانى مى‌كرد و شبهات و ايرادات موجود در كتب متأخران را پاسخ مى‌داد».

«علّامه حلّى» مى‌گويد: «اين مرد بزرگ سرآمد زمانش در كليه علوم عقلى و نقلى بود». در جاى ديگر مى‌گويد:

«او استاد بشر و «عقل يازدهم» بوده است».

«صفدى» در «شرح لاميه عرب» او را از مردانى كه هيچ‌كس در فن مجسطى به پاى او نمى‌رسد، توصيف كرده است. در «وافى بالوفيات» او را چنين توصيف مى‌كند: «او در «علوم اوائل»[1] مخصوصا در رصد بستن و علم هيأت سرآمد روزگار بوده است».

سرزمين «طوس»:

اكثر پژوهشگران چنين تصور مى‌كنند كه «طوس» شهرى از شهرهاى خراسان بوده است. درحالى‌كه وقتى به كتب تاريخى و جغرافيايى عربى و فارسى قديمى مراجعه مى‌كنيم- با اختلافى كه باهم دارند- در مى‌يابيم كه‌

[1]مراد از «علوم اوائل»، علومى همچون منطق، رياضيات، طبيعيات، الهيات، طب و حكمت عملى است. م.