اصفهانى تبريزى‌الاصل است صاحب رساله كليد بهشت در معاد و رسائل ديگر متوفاى (1080 ه. ق) كه وى و دو فاضل فلسفه‌دان معاصرش ميرزا رفيعاى نائينى متوفاى (1082 ه. ق) صاحب شرح اصول كافى و آقا حسين خوانسارى محشى شفا و شرح تجريد متوفاى (1098 ه. ق)، هرسه از شاگردان برگزيده حكيم و عارف متأله شهير مير ابو القاسم فندرسكى متوفاى (1050 ه. ق) بودند.

ملا رجبعلى نزد شاه عباس ثانى بسيار معزز و محترم بود، چنان كه پادشاه، محض تجليل و تكريم به منزل وى مى‌رفت.

بعضى تصور كرده‌اند كه ملا رجبعلى از پيروان و مروجان فلسفه ملا صدرا و از شاگردان مكتب او بوده و اين امر به كلى اشتباه است؛ اين حقير عده‌اى از رسائل ملا رجبعلى را ديده و مطالعه كرده است؛ وى نه تنها از پيروان ملا صدرا نبود بلكه از مخالفان وى بود. در رسائل خود گاهى از ملا صدرا به عنوان «بعض الفضلاء» عقايد و گفته‌هاى او را مخصوصا در باب حركت جوهرى و اتحاد عاقل و معقول رد كرده است.

مير داماد و مير فندرسكى‌

قبل از زمان ملا رجبعلى تبريزى و معاصرانش يعنى در نيمه اول قرن يازدهم هجرى، بزرگترين حكيم مدرس فلسفه در اصفهان مير محمد باقر داماد است متوفاى (1040- 1041 ه. ق) و همان مير ابو القاسم فندرسكى- رحمهما الله تعالى- با اين تفاوت كه ميرداماد بيشتر در فلسفه مشائى و كتب شيخ رئيس و مير فندرسكى بيشتر در فلسفه اشراق و عرفان تبحر داشتند.

رشته فلسفه از قرن يازدهم هجرى به بعد به وسيله همين دو استاد بزرگوار در حوزه علمى اصفهان جارى شده و ميراث حكماى سلف به توسط ايشان به اخلاف رسيده است.

ملا صدرا متوفاى (1050 ه. ق) هرچند كه شاگرد رسمى ميرداماد بود، اما بسيارى از لطايف فلسفه از قبيل حركت جوهرى و اتحاد عاقل و معقول و امثال‌