responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح نهاية الحكمة( مصباح) نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی    جلد : 1  صفحه : 283

درستى است و مستلزم هيچ محذورى نيست و تنها منطبق بر سؤال اول از دو سؤال مذكور در 3- 2 است ولى اكنون تعبير «فيعود معنى مستقلا» به‌كار رفته است با چنين تعبيرى باز اگر ضمير مستتر در «فيعود» به همان «الوجود الرابط» برگردد، معناى عبارت اين سؤال مى‌شود كه «آيا وجود رابط، كه (در ذهن) داراى معناى حرفى است، ممكن است با نظر استقلالى اين صفت خود را از دست بدهد و آن وجود رابط مفهوم اسمى بشود يا نه؟» كه سؤال نادرستى است، زيرا وجود رابط امرى خارجى است و مفهوم اسمى امرى ذهنى و بديهى است كه هيچ امر خارجيى قابل تبديل شدن به امرى ذهنى نيست. سؤال از چنين مطلبى سؤال از امرى بديهى البطلان است و نادرست مى‌باشد. بنابراين، وجود چنين تعبيرى قرينه است بر اينكه ضمير مستتر در «فيعود»، برخلاف ساير ضماير قبل و بعد عبارت، به «معنى تعلّقى» بر مى‌گردد، نه به «الوجود الرابط» و در اين صورت معناى عبارت اين سؤال است: «آيا وجود رابط، كه در ذهن داراى معناى حرفى است، ممكن است با نظر استقلالى به آن اين صفت خود، يعنى داراى معناى حرفى بودن، را از دست بدهد و آن معناى حرفى (كه در لحاظ قبلى از آن گرفته شده بود) معناى اسمى بشود؟ يا نه» و اين سؤال هم درست است و هم حاوى هردو سؤال مذكور.

دليل دوم: به فرض اينكه قرينه‌اى كه در دليل اوّل گفته شد پذيرفته نشود و از آن صرف‌نظر گردد و نتيجتا عبارت مذكور در بوته اجمال باقى بماند، باز مدعاى اين فصل، بعد از اتمام استدلال و قبل از بيان متفرعات، در قالب ديگرى كه صراحت تام در سؤال دوم نيز دارد تكرار شده است: «فتقرر انّ اختلاف الوجود الرابط و المستقل ليس اختلافا نوعيّا بان لا يقبل المفهوم غير المستقّل الذى ينتزع من الرابط التبدّل الى المفهوم المستقلّ المنتزع من المستقلّ.» در اين عبارت، اختلاف نوعى بصراحت به قابل تبديل نبودن مفهوم حرفى به اسمى تفسير شده است و نتيجه منطقى اين تفسير اين است كه متقابلا اختلاف غيرنوعى، كه مدعاى اين فصل است، همان قابل تبديل بودن معناى حرفى به اسمى باشد و، چنانكه بزودى در اشكال دوم توضيح خواهيم داد، تبديل شيئى به شى‌ء ديگر مستلزم نحوى «اين همانى» بين آن دو شى‌ء است. پس در اينجا نيز، ادعاى اينكه مفهوم حرفى قابل تبديل به مفهوم اسمى است مستلزم ادعاى اين مطلب است كه بين اين دو مفهوم نحوى اين همانى وجود دارد: اين مفهوم اسمى كه با نظر استقلالى به‌دست آمده است همان مفهوم حرفى است كه با نظر غيراستقلالى به‌دست آمده بود و آن مفهوم حرفى همين مفهوم اسمى است. پس اين عبارت صريحا

نام کتاب : شرح نهاية الحكمة( مصباح) نویسنده : مصباح یزدی، محمد تقی    جلد : 1  صفحه : 283
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست