است. [1] گاهى لحن نقل اين اسباب نزول به گونه اى است كه مسئله را مسلم فرض كرده و با نقل آن بدون ذكر منبع و تأمل، معنا را تثبيت مى بخشد، مانند آنچه در ذيل آيه ششم سوره حجرات (آيه نبأ)، نقل مى كند. [2]

مكى و مدنى

يكى از مسائل مهم علوم قرآنى، بحث مكى و مدنى است كه قرآن پژوهان فوايدى چند براى شناخت آن ذكر كرده اند؛ از جمله:
۱. شناخت سير دعوت و رسالت پيامبر و نحوه تبيين و تشريع احكام و قوانين در قرآن؛
۲. فوايدى كه از جهت تقييد و يا تخصيص مطلقات و عمومات قرآنى با شناخت تقديم و تأخير آيات و سوره ها حاصل مى شود؛ مثل ناسخ و منسوخ؛
۳. در استدلالات كلامى. [3]

ملاك شناخت سوره هاى مكى و مدنى

براى تفكيك آيات و سوره هاى مكى از مدنى، قرآن پژوهان سه معيار و ضابطه را ذكر نموده اند كه عبارت اند از:
۱. معيار زمان: بيشتر علما و مفسران معتقدند كه معيار مكى يا مدنى بودن، هجرت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله از مكه به مدينه است؛ يعنى هر سوره اى كه پيش از هجرت نازل شده، مكى و هر سوره اى كه پس از هجرت نازل شده، مدنى به شمار مى رود، خواه در مدينه نازل شده باشد، خواه در سفرها و حتى در مكه در سفر حج يا پس از فتح مكه؛ چون همه اين موارد پس از هجرت بوده است.

[1] ر.ك: روض الجنان، ج ۱، ص ۱۱۲.

[2] همان، ج ۱۸، ص ۱۷.

[3] درسنامه علوم قرآنى، ص ۱۲۸ ـ ۱۲۹.