responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي نویسنده : ایازی، سید محمد علی    جلد : 1  صفحه : 340

خود به قصه گويى عنايت داشته، اما نمى توان آن را ادامه دهنده سنت قصه گويى در دو تفسير سورآبادى و ترجمه طبرى دانست. [1]

سبك ابوالفتوح در قصص

سبك تفسير ابوالفتوح كاملاً به كتب سده پنجم شباهت دارد و نثر آن به ويژه در هنگام نقل قصص، همانند نثر مرسل است. تنها شيوه اى كه ويژه تفسير مى توان محسوب كرد، مفرد آوردن فعل براى جمع مخاطب است كه در برخى كتابهاى آن دوره گاه به گاه وجود دارد، ولى در تفسير ابوالفتوح صفحه اى از آن خالى نيست. ويژگى ديگر، كاربرد صورتى از فعل جمع اول شخص همچون كردمانى است كه سابقه آن را هم مى توان در كتب سده پنجم يافت، اما اينكه وى از قيود و ظروف عربى مانند: سواء، عند، انما و امّا به جاى معادل فارسى آنها استفاده مى كند، بايد ناشى از سبك واعظانه كلام او دانست.
كاربرد ساختهاى عاميانه واژگانى همچون: سنب (= سم)، چفسان (= چسبان)، آتش تاغ (= داغ)، بيران (= ويران)، دختره (= دخترك)، كال زار (= كارزار) و... ظاهراً گوياى شفاهى بودن اصل برخى از بخشهاى تفسير در قالب مجلس گويى است.
از خصوصيات ديگر نثر و بيان ابوالفتوح، كاربرد مكرر افعالى است با افزونه «ها» در آغاز؛ مثل: «هازدن، هاشدن، هاگرفتن» كه جزء ويژگيهاى لهجه اى سمنان، دامغان و طبرستان بوده و هنوز در برخى از اين نواحى باقى مانده است. با اينكه تنه اصلى تفسير را بايد برگرفته از مجالس و امالى مؤلف دانست، اما در جاى جاى آن آثار بازنويسى ديده مى شود. در چنين مواردى است كه گاه زبان ابوالفتوح به صنايع ادبى البته در حدى طبيعى و غير متكلف و بيشتر در حوزه سجع و جناس آراسته مى شود. [2]


[1] دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، ج ۱، ص ۶۶۱.

[2] دايرة المعارف بزرگ اسلامى، ج ۶، ص ۱۱۳.

نام کتاب : تفسير پژوهي ابوالفتوح رازي نویسنده : ایازی، سید محمد علی    جلد : 1  صفحه : 340
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست