نام کتاب : تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازي نویسنده : عسکر حقوقی جلد : 1 صفحه : 83
استقصاء و استشهاداً در اين مقدّمه نقل مى كند تا علاقه مندان را مفيد فائدت بيشتر قرار گيرد:
الف) شيوه وضو گرفتن
در تفسير آيه «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُو?سِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ» [1] . [2] شيخ درباره هر يك از اجزاى آيه كه مربوط به اقامه نماز و شيوه وضو گرفتن است، به تفصيل بحث و آراء و عقايد ديگران ذكر مى كند و نظريّه مذهب شيعه را سرانجام براى خاتمه دادن به آن گفت وگوها و اظهار نظر صريح و قاطع بيان مى نمايد: «فى قوله: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ» ـ الآية. خداى تعالى به اين آيه خطاب كرد با جمله مؤمنان و ايشان را امر كرد به طهارت نماز در وقت نماز، و امّا كافران داخل اند در اين خطاب به دليلى ديگر؛ چنان كه پيش از اين بيان كرديم. خداى تعالى گفت: اى آنان كه گرونده ايد و ايمان آورده ايد، «إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ» ؛ بعضى اهل معانى گفتند، معنى آن است كه «إذا أردتم القيام إلى الصلوة»؛ چون خواهى كه به نماز قيام كنى. و نظيره قوله: «إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ» [3] ؛ يعنى إذا أردت قرأته القرآن و مثله قوله: «وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ» [4] ؛ يعنى إذا كنت فيهم واردت اقامة الصلوة واگر كلام بر ظاهر رها كنند و تقدير اين محذوف نكنند هم معنى مستقيم باشد؛ براى آنكه «إذا» ظرف زمان مستقبل بود و ظرف را عاملى