خودش ضامن است شاهد و حاكم هم براى تسبيب معصيت كرده‌اند و اگر گمان مى‌كند شهادت حق داده‌اند و حاكم هم حكم بحق كرده شاهد ضامن است و در اين فرض چنانچه ضمانى بر آخذ وارد شد رجوع به شاهد مى‌كند.

س 281

- بچه نابالغ صدمه جانى يا مالى به كسى مى‌رساند آيا ولىّ آن بچه ضامن است يا نه و ثانيا اگر ديوانه صدمه‌اى به كسى بزند تكليف چيست.

ج‌

- اگر بچه مميز است در صدمه مالى خود او ضامن است و در صدمه جانى چنانچه قتل يا جراحت موضحه و بالاتر باشد ديه بر عهده عاقله بچه است و اگر كمتر از موضحه باشد بر عهده خود اوست و مراد از موضحه جراحتى است كه پرده نازك روى استخوان پاره شده و سفيدى استخوان نمايان شود و اگر مميز نيست چه در صدمه جانى و چه مالى كسى ضامن نيست مگر مستند به تقصير و عدم حفظ متصدى و حافظ طفل باشد كه در اين صورت او ضامن است و ديوانه اگر ضررى وارد آورد كسى ضامن نيست مگر آن كه عاملى سبب شده باشد كه در اين صورت او ضامن است.

س 282

- شخصى اسبهاى كسى را مى‌برد آب دهد و در بين راه به كسى بر خورد نموده بدون اين كه از صاحب اسب مجاز باشد او را سوار اسب كرده و با هم اسب دوانى كرده‌اند تصادفا پاى اسبى كه آن ديگرى سوارش بوده در سوراخى رفته و شكسته در اين صورت كدام يك ضامن مى‌باشد.

ج‌

- شخصى كه سوار اسب بوده ضامن است لكن مالك مى‌تواند بهر دو رجوع كند و اگر شخصى كه اسب را داده به ديگرى او را مغرور كرده و گفته كه من از صاحب اسب اذن دارم مغرور پس از غرامت رجوع به غار مى‌كند.

س 283

- شخصى در مسجدى مجلس عزادارى منعقد نموده و در اثناى مجلس لامپ بلند گوى مسجد سوخته آيا بدون تقصير و تعدى تعمير بلند گو يا پرداخت قيمت آن بر بانى مجلس واجب است يا نه و آيا متصدى مسجد حق مطالبه آن را دارد يا خير.