است ذكر شده و در جمله دوم" عَطاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ" كه دليل بر ابديت است آمده (دقت كنيد).

اما اينكه بعضى احتمال داده‌اند كه اين پاداش و مجازات مربوط به بهشت و دوزخ برزخى است كه مدتش محدود است و پايان مى‌پذيرد احتمال بسيار بعيدى است زيرا آيات قبل صريحا در باره قيامت بحث مى‌كند و پيوند اين آيات با آنها ناگسستنى است.

همچنين احتمال اينكه خلود در اينجا مانند بعضى ديگر از آيات قرآن به معنى مدتى طولانى باشد نه ابديت با جمله" عَطاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ" و با خود استثناء كه دليل بر ابديت جمله‌هاى قبل از آن است سازگار نمى‌باشد.

[6-" زفير" و" شهيق" در باره دوزخيان‌]

6- در آيات فوق در مورد دوزخيان مى‌گويد: آنها در آن" زفير" و" شهيق" دارند.

در معنى اين دو كلمه ارباب لغت و مفسران احتمالات متعددى داده‌اند، بعضى گفته‌اند." زفير" به معنى فرياد كشيدنى است كه با بيرون فرستادن نفس توام باشد، و" شهيق" ناله توام با فرو بردن نفس است.

بعضى ديگر" زفير" را به آغاز صداى الاغ و" شهيق" را به پايان آن تفسير كرده‌اند كه شايد با معنى اول زياد تفاوت نداشته باشد.

و به هر حال اين هر دو صداى فرياد و ناله كسانى است كه از غم و اندوه ناله سر مى‌دهند، ناله‌اى كه تمام وجود آنها را پر مى‌كند و نشانه نهايت ناراحتى و شدت عذاب است.

بايد توجه داشت كه" زفير" و" شهيق" هر دو مصدرند و زفير در اصل به معنى بار سنگين بر دوش گرفتن است و چون چنين كارى سرچشمه آه و ناله مى‌شود به آن زفير گفته شده، و شهيق در اصل به معنى طولانى بودن است همان‌