نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 88
شان نزول:
بعضى از
مفسران مىگويند اين آيات درباره گروهى از منافقان كه تعدادشان بالغ بر هشتاد نفر
مىشد نازل گرديد زيرا به هنگامى كه پيامبر ص از تبوك بازگشت دستور داد هيچكس با
آنها مجالست نكند و سخن نگويد و آنها كه خود را در فشار شديد اجتماعى ديدند در
مقام عذر خواهى برآمدند، آيات فوق نازل شد و وضع آنها را مشخص ساخت.
تفسير: به عذرها
و سوگندهاى دروغينشان اعتنا نكنيد
اين سلسله از
آيات هم چنان پيرامون اعمال شيطانى منافقان سخن مىگويد، و پرده از روى كارهايشان،
يكى پس از ديگرى، برمىدارد، و به مسلمانان هشدار مىدهد فريب اعمال رياكارانه و
سخنان ظاهرا دلپذير آنها را نخورند.
در آيه نخست
مىگويد:" هنگامى كه شما (از جنگ تبوك) به مدينه باز مىگرديد، منافقان به
سراغ شما مىآيند و عذر خواهى مىكنند" (يَعْتَذِرُونَ
إِلَيْكُمْ إِذا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ).
از تعبير
يعتذرون كه فعل مضارع است چنين برمىآيد كه قبلا خداوند پيامبر و مسلمانان را از
اين موضوع آگاه كرد كه منافقان دروغگو، به عنوان عذر خواهى، به زودى نزد آنها
خواهند آمد لذا طرز پاسخگويى آنها را نيز به مسلمانان تعليم داد.
در اينجا روى
سخن را به پيامبرش به عنوان رهبر مسلمين كرده، مىگويد:
" به
منافقان بگو عذر خواهى مكنيد، ما هرگز به سخنان شما ايمان نخواهيم آورد"
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 88