نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 391
آن اينكه ما عقيده داريم كه نه" جبر" صحيح است و نه"
تفويض" و واگذارى مطلق، يعنى نه چنان است كه مردم در اعمال خود مجبور و بى
اختيار باشند، و نه چنان است كه به تمام معنى به حال خود واگذار شده باشند، بلكه
در عين آزادى اراده باز نياز به امداد الهى دارند، زيرا اين آزادى اراده را خدا به
آنها مىدهد، عقل و خرد و و جدان پاك از مواهب او است، ارشاد پيامبران و هدايت كتب
آسمانى نيز از ناحيه او مىباشد، بنا بر اين در عين آزادى اراده باز هم سرچشمه اين
موهبت و آنچه محصول آن است از ناحيه خدا است (دقت كنيد).
[اين آيه دليل بر جبر نيست]
2- آخرين جمله آيه اخير يعنى" وَ
يَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لا يَعْقِلُونَ" هرگز نبايد به معنى جبر تفسير شود، چرا كه جمله" لا يعقلون"
دليل بر اختيار آنها است، يعنى نخست افرادى از تعقل و تفكر و انديشه سرباز
مىزنند، سرانجام به اين مجازات گرفتار مىشوند كه" رجس" و پليدى شك و
ترديد، و تاريكدلى، و بينش نادرست، بر آنها چيره مىشود، تا آنجا كه توانايى
ايمان از آنها سلب مىگردد، ولى بايد توجه داشت كه مقدمات آن را خودشان فراهم
كردهاند، در واقع در چنين مواردى اذن و فرمان الهى براى ايمان وجود ندارد.
به تعبير ديگر اين جمله اشاره به آن است كه اذن و فرمان خدا بى حساب نيست،
آنها كه لايق و شايستهاند مشمول آن مىشوند، و آنها كه نالايقند محروم خواهند شد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 391