نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 272
و يا تن به اين كار داديد؟ (فَزَيَّلْنا
بَيْنَهُمْ) [1] در اين هنگام شريكانى را كه آنها ساخته بودند، به سخن
مىآيند" و مىگويند شما هرگز ما را پرستش نمىكرديد" (وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ).
شما در حقيقت هوى و هوسها و اوهام و خيالات خويش را مىپرستيديد، نه ما را و
از اين گذشته اين عبادت شما نسبت به ما نه به امر و فرمان ما بوده و نه به رضايت
ما، و عبادتى كه چنين باشد در حقيقت عبادت نيست.
***
سپس براى تاكيد بيشتر مىگويند" همين بس كه خدا گواه ميان ما و شما
است كه ما به هيچوجه از عبادت شما آگاه نبوديم" (فَكَفى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ إِنْ
كُنَّا عَنْ عِبادَتِكُمْ لَغافِلِينَ) [2] در اينكه منظور
از بتها و شركاء در آيه فوق چه معبودهايى است، و اينكه چگونه آنها چنين سخن مىگويند
در ميان مفسران گفتگو است.
بعضى احتمال دادهاند كه منظور معبودهاى انسانى و شيطانى و يا از فرشتگان است
كه داراى عقل و شعور و ادراكند، ولى با اين حال خبر ندارند كه گروهى آنها را پرستش
مىكنند، به خاطر اينكه يا در غياب آنها چنين عبادتى صورت گرفته و يا پس از مرگ
آنها (مانند انسانهايى كه پس از مرگشان مورد پرستش قرار گرفتهاند).
[1]" زيلنا" از ماده"
تزييل" به معنى جدا ساختن است، و به طورى كه بعضى از ارباب لغت گفتهاند ماده
ثلاثى آن" زال يزيل" است كه به معنى جدا شدن مىباشد، نه از ماده"
زال يزول" به معنى زوال پذيرفتن.
[2]" ان" در جمله بالا به
اصطلاح مخففه از ثقيله است و براى تاكيد مىباشد و معنى جمله اين است اننا كُنَّا عَنْ عِبادَتِكُمْ لَغافِلِينَ:" ما بطور مسلم از عبادت شما غافل بوديم".
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 272