نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 33
در دومين آيه
همان مطلب را به اين صورت تاكيد مىكند: چنان نيست كه با شتابزدگى چنين كسانى را
فورا مجازات كنيم، بلكه" به آنها مهلت و فرصت كافى براى تنبه و بيدارى
مىدهيم" و هنگامى كه بيدار نشدند، گرفتارشان مىسازيم (وَ
أُمْلِي لَهُمْ).
زيرا شتاب و
عجله مال كسانى است كه قدرت كافى ندارند و مىترسند فرصت از دستشان برود" ولى
نقشه من و مجازاتهايم آن چنان قوى و حساب شده است كه هيچكس را قدرت فرار از آن
نيست" (إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ).
"
متين" به معنى قوى و شديد است و اصل آن از" متن" گرفته شده كه به
معناى عضله محكمى است كه در پشت قرار دارد.
و"
كيد" با" مكر" از نظر معنى همسان است و همانگونه كه در ذيل آيه 54
از سوره آل عمران (جلد دوم تفسير نمونه صفحه 429) گفتهايم:" مكر" در
اصل لغت به معنى چارهجويى و جلوگيرى كردن كسى از رسيدن به مقصود او است، و
معنى" نقشههاى موذيانه" كه در مفهوم فارسى امروز آن افتاده در مفهوم
عربى آن نيست.
***
در
مورد" مجازات استدراجى" كه در آيه فوق به آن اشاره شده و از آيات ديگر
قرآن و احاديث استفاده مىشود چنين است كه خداوند گناهكاران و طغيانگران جسور و
زورمند را طبق يك سنت، فورا گرفتار مجازات نمىكند، بلكه درهاى نعمتها را به روى
آنها مىگشايد، هر چه بيشتر در مسير طغيان گام بر مىدارند، نعمت خود را بيشتر
مىكند، و اين از دو حال خارج نيست، يا اين نعمتها باعث تنبه و بيداريشان مىشود،
كه در اين حال برنامه" هدايت الهى" عملى شده، و يا اينكه بر غرور و بى
خبريشان مىافزايد در اين صورت مجازاتشان به هنگام رسيدن به آخرين مرحله، دردناكتر
است، زيرا به هنگامى كه غرق انواع ناز و نعمتها
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 33