2- آيا اعمال نيك ديگران براى ما مفيد است؟

توهم ديگرى كه از آيه مورد بحث ممكن است بشود، اين است كه آيه مى‌گويد" عمل هر كس تنها بدرد خود او مى‌خورد" بنا بر اين كارهاى خيرى كه به عنوان نيابت يا هديه كردن ثواب براى اموات و مردگان و حتى گاهى براى افراد زنده انجام مى‌گيرد، نمى‌تواند مفيد به حال آنها بوده باشد، در حالى كه در روايات فراوانى كه از طرق شيعه و اهل تسنن از پيامبر ص يا امامان اهل بيت ع به ما رسيده مى‌خوانيم كه اين گونه اعمال گاهى مفيد و سودمند است، نه تنها عمل فرزند براى پدر و مادر بلكه براى ديگران نيز هم نتيجه‌بخش است.

به علاوه مى‌دانيم پاداش اعمال بستگى به اثراتى دارد كه از انجام كار خير در روح و جان انسان به جاى مى‌ماند و در تكامل و ترقى او مؤثر است، اما كسى كه هيچ كار نيكى انجام نداده و حتى در مقدمات آن نيز دخالت نداشته است چگونه ممكن است آن اثر روحى و معنوى را پيدا كند؟

بعضى اين ايراد را بسيار با آب و تاب تعقيب مى‌كنند، و نه تنها افراد عادى بلكه پاره‌اى از نويسندگان و مفسران مانند نويسنده" المنار" نيز تحت تاثير آن قرار گرفته تا آنجا كه بسيارى از احاديث و روايات مسلم را به دست فراموشى سپرده‌اند، ولى با توجه به دو نكته پاسخ اين گونه ايرادها روشن مى‌گردد.

1- درست است كه عمل هر كس باعث تكامل خود اوست، و فلسفه‌ها و نتائج و آثار واقعى اعمال نيك تنها عائد انجام دهنده آن عمل مى‌شود، همانطور كه" ورزش" و" تعليم و تربيت" هر كس باعث" تقويت" و" تكامل" جسم و جان خود او است.

ولى هنگامى كه كسى براى ديگرى عمل نيكى انجام مى‌دهد، حتما به خاطر امتياز و صفت نيكى است كه در او بوده، يا مربى خوبى بوده و يا شاگرد