نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 86
در اينكه
منظور از طعام چيست؟ بعضى از مفسران احتمال دادهاند كه مراد ماهيانى است كه بدون
صيد ميميرند و بروى آب مىمانند، در حالى كه مىدانيم اين سخن درست نيست، زيرا
ماهى مرده خوردنش حرام است، اگر چه در بعضى از روايات اهل تسنن تصريح به حليت آن
شده است.
آنچه بيشتر
از ظاهر آيه استفاده مىشود اين است كه منظور از طعام همان خوراكى است كه از
ماهيان صيد شده ترتيب داده شود، زيرا آيه مىخواهد دو چيز را مجاز كند نخست صيد
كردن و ديگر غذاى صيد شده خوردن.
ضمنا از
مفهوم اين تعبير فتواى معروفى كه در ميان فقهاى ما وجود دارد، نيز اجمالا استفاده
مىشود كه در مورد حيوانات صحرايى نه تنها اقدام به صيد كردن حرام است بلكه خوردن
گوشت حيوانات صيد شده نيز مجاز نيست.
سپس به فلسفه
اين حكم اشاره كرده مىگويد:" اين بخاطر اين است كه شما و مسافران بتوانيد
بهره ببريد" (مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ).
يعنى بخاطر
اينكه در حال احرام براى تغذيه به زحمت نيفتيد و بتوانيد از يك نوع صيد بهرهمند
شويد، اين اجازه در مورد صيد دريا به شما داده شده است.
و از آنجا كه
معمولا مسافران اگر بخواهند ماهى صيد شده را با خود ببرند آن را با نمك آميخته و
به صورت" ماهى شور" در مىآورند، بعضى از مفسران جمله فوق را به اينگونه
تفسير كردهاند كه افراد" مقيم" مىتوانند از ماهى تازه و"
مسافران" از ماهى شور استفاده كنند.
اشتباه نشود
اينكه در آيه فوق مىخوانيم صيد دريا براى شما حلال شده مفهومش يك حكم كلى و عمومى
درباره صيدهاى دريا نيست، آن چنان كه بعضى پنداشتهاند، زيرا آيه نمىخواهد اصل
حكم صيدهاى دريا را بيان كند، بلكه هدف آيه اين است كه به محرم اجازه دهد صيدهاى
دريا كه قبل از احرام براى او حلال بوده در حال احرام از آن استفاده كند، و به
تعبير ديگر آيه اصل تشريع
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 86