نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 439
باز مىگردد و بحثهاى آيات گذشته را با آن تكميل مىكند.
آنها را به ياد روزى مىاندازد كه رو در روى شياطينى كه از آنها الهام
گرفتهاند مىايستند و از اين پيروان و آن پيشوايان سؤال مىشود، سؤالى كه در
برابرش پاسخى ندارند و جز حسرت و اندوه نتيجهاى نمىگيرند، اين هشدارها به خاطر
آن است كه تنها به اين چند روز زندگى ننگرند و به پايان كار نيز بينديشند.
نخست مىگويد:" آن روز كه همه را جمع و محشور مىسازد، ابتدا
مىگويد:" اى جمعيت جن و شياطين اغواگر شما افراد زيادى از انسانها را گمراه
ساختيد" (وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً يا
مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ) [1] منظور
از كلمه" جن" در اينجا همان شياطين است، زيرا جن در اصل لغت همانطور كه
قبلا هم گفتهايم به معنى هر موجود ناپيدا مىباشد و در آيه 50 سوره كهف در باره
رئيس شياطين" ابليس" مىخوانيم" كانَ مِنَ الْجِنِ"
يعنى او از جن بود.
آيات گذشته كه از وسوسههاى رمزى شياطين با جمله" إِنَّ الشَّياطِينَ لَيُوحُونَ إِلى أَوْلِيائِهِمْ" سخن مىگفت، همچنين آيه بعد كه از رهبرى بعضى از
ستمگران از بعضى ديگر سخن مىگويد مىتواند اشارهاى به اين موضوع باشد.
اما شياطين اغواگر گويا در برابر اين سخن پاسخى ندارند و سكوت مىكنند،
ولى" پيروان آنها از بشر چنين مىگويند: پروردگارا آنها از ما بهره گرفتند و
ما هم از آنها، تا زمانى كه اجل ما پايان گرفت" (وَ قالَ أَوْلِياؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا
اسْتَمْتَعَ بَعْضُنا بِبَعْضٍ وَ بَلَغْنا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنا".
[1]" يوم" ظرف است و متعلق
به جمله" يقول" است كه محذوف مىباشد و در اصل جمله چنين بوده" و
يوم يحشرهم جميعا يقول".
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 439