آنها با شنيدن سخنان تو كه از سرچشمه وحى تراوش كرده و بر زبان حقگوى تو جارى شده است متوسل به ضربه تهمت شده، مى‌گويند:" اينها چيزى جز افسانه‌ها و داستانهاى ساختگى پيشينيان نيست"! (يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ‌).

در آيه بعد مى‌گويد آنها به اين مقدار نيز قناعت نمى‌كنند و علاوه بر اينكه خود گمراهند پيوسته تلاش مى‌كنند افراد حق طلب را با سمپاشيهاى گوناگون از پيمودن اين مسير باز دارند، لذا" آنها را از نزديك شدن به پيامبر نهى مى‌كنند" (وَ هُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ‌).

" و خودشان نيز از او فاصله مى‌گيرند" (وَ يَنْأَوْنَ عَنْهُ‌) [1] بى خبر از اينكه هر كس با حق در افتد تيشه بر ريشه خود زده، و سرانجام طبق سنت ثابت آفرينش، چهره حق از پشت ابرها نمايان مى‌گردد و با جاذبه‌اى كه دارد پيروز خواهد شد و باطل همانند كفهاى بى ارزش روى آب نابود مى‌گردد، بنا بر اين" تلاش و فعاليت آنها به شكست خودشان منتهى خواهد شد و جز خود را هلاك نمى‌كنند، ولى قدرت بر درك اين حقيقت ندارند" (وَ إِنْ يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ‌).

از آنچه در تفسير آيه فوق گفته شد به خوبى روشن مى‌شود كه اين آيه بحثهاى مربوط به مشركان لجوج و دشمنان سرسخت پيامبر را تعقيب مى‌كند و ضمير" هم" طبق قواعد ادبى به كسانى بر مى‌گردد كه در آيه مورد بحث قرار گرفته‌اند، يعنى كافران متعصبى كه از هيچگونه آزار به پيامبر و ايجاد مانع در راه دعوت او مضايقه نداشتند.

ولى با نهايت تاسف ديده مى‌شود كه بعضى از مفسران اهل تسنن بر خلاف‌

[1]" يناون" از ماده" ناى" بر وزن" سعى" به معنى دورى جستن است.