نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 170
تفسير: پناهگاهى غير از خدا نيست
بعضى براى آيات فوق شان نزولى نقل كردهاند كه:" جمعى از اهل مكه خدمت
پيامبر ص آمدند و گفتند: اى محمد! تو آئين قوم خود را ترك گفتى و مىدانيم كه اين
كار عاملى جز فقر ندارد!، ما حاضريم اموال خود را با تو تقسيم كنيم و تو را كاملا
ثروتمند نمائيم تا دست از خدايان ما بردارى و به آئين اصلى ما بازگردى آيات فوق
نازل شد و به آنها پاسخ گفت [1] البته همانطور كه قبلا گفته شد آيات اين سوره طبق روايات
وارده، يك جا در مكه نازل شده بنا بر اين نمىتواند هر يك شان نزول خاصى داشته
باشد، ولى در زمانهاى قبل از نزول اين سوره گفتگوها و بحثهايى ميان پيامبر و
مشركان وجود داشته است و قسمتى از آيات اين سوره ناظر به آن گفتگوها است، بنا بر
اين هيچ مانعى ندارد كه چنين سخنى ميان پيامبر و مشركان رد و بدل شده باشد و
خداوند در اين آيات به آن سخنان اشاره كرده، و پاسخ مىگويد.
***
به هر حال در اين آيات نيز هدف، اثبات توحيد و مبارزه با شرك و بتپرستى
است، مشركان با اينكه آفرينش جهان را مخصوص ذات خداوند مىدانستند بتها را به
عنوان تكيه گاه و پناهگاه براى خود انتخاب كرده بودند و گاه براى هر يك از نيازمنديهاى
خود به يكى از بتها تكيه مىكردند به خدايان متعدد: خداى باران، خداى نور، خداى
ظلمت، خداى جنگ و صلح، و خداى رزق و روزى قائل بودند و اين همان عقيده ارباب انواع
مىباشد كه در يونان قديم نيز وجود داشت.
[1] تفسير ابو الفتوح رازى و تفسير
مجمع البيان ذيل آيه.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 5 صفحه : 170