نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 4 صفحه : 178
روى آگاهى و بيدارى نيست و اگر هم باشد بسيار كم است.
(وَ لا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا).
5- آنها افراد سرگردان و بىهدف و فاقد برنامه و مسير مشخصاند، نه جزء
مؤمنانند و نه در صف كافران! (مُذَبْذَبِينَ
بَيْنَ ذلِكَ لا إِلى هؤُلاءِ وَ لا إِلى هؤُلاءِ).
بايد توجه داشت كه كلمه مذبذب اسم مفعول از ماده ذبذب است و در اصل به معنى
صداى مخصوصى كه به هنگام حركت دادن يك شيء آويزان بر اثر برخورد با امواج هوا
بگوش ميرسد و سپس به اشياء متحرك و اشخاص سرگردان و متحير و فاقد برنامه مذبذب
گفته شده است و اين يكى از لطيفترين تعبيراتى است كه در قرآن در باره منافقين وارد
شده است و يك اشاره ضمنى به اين مطلب دارد كه چنان نيست كه نتوان منافقان را شناخت
بلكه اين تذبذب آنها آميخته با آهنگ مخصوصى است كه با توجه به آن شناخته ميشوند، و
نيز اين حقيقت را ميتوان از اين تعبير استفاده كرد كه اينها همانند يك جسم معلق و
آويزان ذاتا فاقد جهت حركتند، بلكه اين بادها است كه آنها را به هر سو حركت ميدهد
و به هر سمت بوزد با خود ميبرد! و در پايان آيه سرنوشت آنها را چنين بيان ميكند
آنها افرادى هستند كه بر اثر اعمالشان خدا حمايتش را از آنان برداشته و در
بيراههها گمراهشان ساخته" و هر كس را خدا گمراه كند هيچگاه راه نجاتى براى
آنان نخواهى يافت".