در پايان آيه اشاره به مسئله توبه و عفو و بخشش از اين گونه گناهكاران كرده، و
مىفرمايد:" اگر آنها براستى توبه كنند و خود را اصلاح نمايند و به- جبران
گذشته بپردازند، از مجازات آنها صرفنظر كنيد، زيرا خداوند توبهپذير و مهربان
است".
اين دستور در حقيقت راه بازگشت را به روى اين گونه خطاكاران گشوده است كه در
صورت توبه و اصلاح، جامعه اسلامى آنها را با آغوش باز مىپذيرد و به صورت يك عنصر
طرد شده اجتماع نخواهند بود.
ولى البته (همانطور كه در كتب فقهى آمده) توبه در صورتى صحيح است كه قبل از
ثبوت جرم در دادگاه اسلامى، و اقامه شهود، و صدور حكم دادگاه اسلام، انجام يافته
باشد، و الا توبهاى كه بعد از صدور حكم باشد هيچگونه تاثيرى نخواهد داشت.
از اين حكم ضمنا استفاده مىشود كه هرگز نبايد افرادى را كه توبه كردهاند در
برابر گناهان سابق مورد ملامت قرار داد، جايى كه حكم مجازات و حد شرعى، با توبه
ساقط بشود بطريق اولى بايد مردم از گذشته آنها چشم بپوشند، همچنين كسانى كه اين حد
در باره آنها جارى مىشود و بعد از آن توبه مىكنند بايد مشمول گذشت مسلمانان بوده
باشند.
روش سهل و ممتنع قوانين كيفرى اسلام
گاه و بى گاه به مناسبتهاى مىپرسند: چرا اسلام قوانين جزائى و كيفرى سخت و
طاقتفرسايى مقرر نموده، مثلا در برابر يك بار آلوده شدن به زناى محصنه
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 310