نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 298
شده وصيت بيش از ثلث" اضرار" به ورثه است و نفوذ آن مشروط به رضايت
آنها ميباشد، و يا اينكه براى محروم ساختن ورثه و زيان رسانيدن به آنها اعتراف به-
ديون و بدهىهايى كند در حالى كه بدهكار نباشد.
در پايان براى تاكيد مىفرمايد"
وَصِيَّةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٌ" اين توصيهاى است الهى كه بايد محترم شمرده شود، زيرا خداوند به منافع
و مصالح شما آگاه است كه اين احكام را مقرر داشته و نيز از نيات وصيت كنندگان آگاه
مىباشد، در عين حال" حليم" است و كسانى را كه بر خلاف فرمان او رفتار
مىكنند فورا مجازات نمىنمايد.
در اينجا اشاره به چند موضوع لازم است:
1- آنچه از آيه فوق در باره ارث برادران و خواهران آمده است گرچه ظاهرا بطور
مطلق است و برادران و خواهران پدر و مادرى، و پدرى تنها، و مادرى تنها، را شامل
مىشود، ولى با توجه به آخرين آيه همين سوره نساء كه تفسير آن به زودى خواهد آمد
روشن مىشود كه منظور از اين آيه تنها برادران و خواهران مادرى متوفى هستند (آنها
كه فقط از طرف مادر با او ارتباط دارند) در حالى كه آيه آخر سوره نساء در باره
برادران و خواهران پدر و مادرى و يا پدرى تنها مىباشد (شواهد اين موضوع را بخواست
خدا در ذيل همان آيه بيان خواهيم داشت) بنا بر اين گرچه هر دو آيه بحث از
ارث" كلاله" (برادران و خواهران) مىكند و ظاهرا با هم سازگار نيستند
اما با دقت در مضمون دو آيه روشن مىشود كه هر كدام در باره يك دسته خاص از
برادران و خواهران سخن مىگويد و هيچ گونه تضادى در ميان آنها نيست.
2- روشن است كه ارث بردن اين طبقه در صورتى است كه وارثى از طبقه اول يعنى پدر
و مادر و فرزندان، در كار نباشد، گواه اين موضوع آيه" وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ فِي
كِتابِ اللَّهِ" (خويشاوندان بعضى بر بعض ديگر در مقررات
ارث ترجيح دارند آنها كه به شخص ميت نزديكترند مقدم هستند)
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 298