نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 293
پس از بزرگ شدن نيز هزينههايى براى پدر دارند، و به همين جهت برادرانى موجب
تنزل سهم مادر مىشوند كه از ناحيه پدر و مادر و يا تنها از ناحيه پدر باشند و اما
برادرانى كه تنها از ناحيه مادر هستند و هيچگونه سنگينى بر دوش پدر ندارد، حاجب
نمىگردند.
سؤال:
در اينجا سؤالى مطرح است كه قرآن در اين آيه در مورد برادران لفظ"
جمع" بكار برده و ميگويد" فَإِنْ
كانَ لَهُ إِخْوَةٌ" (اگر آن شخص متوفى
برادرانى داشته باشد) و مىدانيم كه حد اقل جمع سه نفر است، در حالى كه تمام فقهاى
اسلام معتقدند كه دو برادر هم مىتوانند مانع و موجب تنزل ارث مادر شوند.
پاسخ:
جواب اين سؤال با مراجعه به آيات ديگر قرآن روشن مىشود، و آن اينكه لازم نيست
در همه جا لفظ جمع در سه نفر و بيشتر بكار رود بلكه در پارهاى از موارد بر دو نفر
هم اطلاق مىشود مانند آيه 78 سوره انبياء:" و كُنَّا لِحُكْمِهِمْ شاهِدِينَ" (ما گواه حكم آنها بوديم).
آيه مربوط به قضاوت" داود" و" سليمان" است، و قرآن در
باره اين دو نفر ضمير جمع (هم) بكار برده است، از اينجا روشن مىشود كه ممكن است
گاهى لفظ جمع در دو نفر بكار رود، ولى البته اين موضوع نياز به شاهد و قرينه دارد
و در آيه مورد بحث شاهد همان اتفاق مسلمانان و ورود دليل از پيشوايان اسلام است،
زيرا در اين مسئله همه دانشمندان اسلام اعم از شيعه و سنى (به جز ابن عباس) دو
برادر را مشمول حكم آيه دانستهاند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 293