نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 45
در
مورد" روح" در آيه 42 زمر مىخوانيم: اللَّهُ
يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِها:" خداوند ارواح را به
هنگام مرگ مىگيرد".
و در
مورد" جسم" در آيه 33 قصص آمده است كه موسى مىگويد
قالَ رَبِّ إِنِّي قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْساً فَأَخافُ أَنْ يَقْتُلُونِ"
موسى گفت پروردگارا من يكى از آنها (از فرعونيان ظالم) را كشتهام مىترسم مرا به
قتل برسانند".
ولى مناسب در
اينجا اين است كه هر دو را شامل شود چرا كه شگفتيهاى قدرت خداوند هم در جسم است و
هم در جان و اختصاص به يكى از اين دو ندارد جالب اينكه" نفس" در اينجا
به صورت نكره ذكر شده، كه مىتواند اشاره به عظمت و اهميت نفس آدمى باشد، عظمتى ما
فوق تصور و آميخته با ابهام كه آن را به صورت يك موجود ناشناخته معرفى مىكند،
همانگونه كه بعضى از بزرگترين دانشمندان امروز از انسان به همين عنوان تعبير كرده،
و انسان را" موجود ناشناخته" ناميدهاند.
***
در آيه
بعد به يكى از مهمترين مسائل مربوط به آفرينش انسان پرداخته مىافزايد:" پس
از تنظيم قوى و جسم و جان آدمى،" فجور" و" تقوى" را به او
الهام كرد" (فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها).
آرى هنگامى
كه خلقتش تكميل شد، و" هستى" او تحقق يافت، خداوند" بايدها و
نبايدها" را به او تعليم داد، و به اين ترتيب وجودى شد از نظر آفرينش
مجموعهاى از" گل بد بو" و" روح الهى" و از نظر تعليمات"
آگاه بر فجور و تقوى" و در نتيجه وجودى است كه مىتواند در قوس صعودى برتر از
فرشتگان گردد، و از ملك پران شود، و آنچه اندر وهم نايد آن شود، و در قوس نزولى از
حيوانات درنده نيز منحطتر گردد و به مرحله" بَلْ
هُمْ أَضَلُ" برسد و اين منوط به آن است كه با اراده و انتخابگرى خويش كدام
مسير را برگزيند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 45