نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 309
تفسير: واى بر عيبجويان و غيبت كنندگان!
اين سوره با تهديدى كوبنده آغاز مىشود مىفرمايد:" واى بر هر عيبجوى
مسخره كنندهاى!" (وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ
لُمَزَةٍ) آنها كه با نيش زبان و حركات، دست و چشم و
ابرو در پشت سر و پيش رو، ديگران را استهزاء كرده، يا عيبجويى و غيبت مىكنند، يا
آنها را هدف تيرهاى طعن و تهمت قرار مىدهند.
" همزه" و" لمزة" هر دو صيغه مبالغه است [1] اولى از
ماده" همز" در اصل به معنى" شكستن" است و از آنجا كه افراد
عيبجو و غيبت كننده شخصيت ديگران را درهم مىشكنند به آنها" همزه" اطلاق
شده.
و" لمزة" از ماده" لمز" (بر وزن رمز) در اصل به معنى غيبت
كردن و عيبجويى نمودن است.
در اينكه آيا اين دو واژه به يك معنى است، و اشاره به غيبت كنندگان و عيبجويان
مىكند؟ يا در ميان اين دو فرقى است؟ مفسران احتمالات زيادى دادهاند، بعضى آنها
را به يك معنى گرفتهاند، و بنا بر اين ذكر اين دو با هم براى تاكيد است.
ولى بعضى گفتهاند" همزه" به معنى غيبت كننده و" لمزه" به
معنى عيبجو است.
بعضى ديگر" همزه" را به معنى كسانى كه با اشارت دست و سر عيبجويى
[1] صيغه مبالغه غير از اوزان ششگانه
معروف به وزنهاى ديگر نيز مىآيد، از جمله همين وزن است كه اشباه و نظائرى نيز در
لغت عرب دارد مانند" ضحكه" به معناى كسى كه بسيار خندان است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 27 صفحه : 309