به هر حال‌ غُثاءً أَحْوى‌ (گياهان خشكيده تيره رنگ) منافع زيادى در بر دارد هم غذاى مناسبى است براى زمستان حيوانات، و هم وسيله‌اى است براى سوخت و سوز انسان، و هم كود مناسبى است براى زمينها.

قابل توجه اينكه در هفت توصيفى كه در آيات فوق آمده (ربوبيت علو- خلقت- تسويه- تقدير- هدايت- روياندن گياهان).

در حقيقت مساله ربوبيت عالى پروردگار با پنج وصف اخير به نحو احسن تشريح شده است كه مطالعه آنها انسان را به خوبى به مقام ربوبيت والاى خداوند آشنا مى‌سازد، و نور ايمان را در دل او مى‌افكند، و مهمترين نعمتهاى الهى را به طور اجمال بازگو مى‌كند، و حسن شكرگزارى را در آدمى برمى‌انگيزد.

نكته:

مساله تقدير (اندازه‌گيرى) و هدايت عمومى موجودات كه در آيات فوق از مظاهر ربوبيت پروردگار شمرده شده، از مسائلى است كه هر قدر زمان بر آن بگذرد و علم و دانش بشر پيشرفت كند حقايق بيشترى از آن بروز مى‌كند.

اكتشافات علمى به ما امكان مى‌دهد كه چهره‌هاى تازه و شگفت‌آور و شوق‌انگيزترى از اين تقدير و هدايت را در تمام ذرات جهان بنگريم، بعضى از مفسران در اينجا با استناد به نوشته‌هاى دانشمند معروف" كمريسى موريسن" در كتاب" راز آفرينش انسان" نمونه‌هايى از اين راز بزرگ را در مورد هدايت حيوانات و انواع مختلف جانداران آورده است كه ذيلا به قسمتى از آن با مختصر تغيير و تكميل اشاره مى‌شود.

1- پرندگان مهاجر كه گاهى در سال هزاران كيلومتر را بر فراز اقيانوسها و جنگلها و بيابانها مى‌پيمايند هرگز آشيانه خود را گم نمى‌كنند، و بعد از بازگشت‌