ترجمه‌

33- هنگامى كه آن صداى مهيب (صيحه رستاخيز) بيايد (كافران در اندوه عميقى فرو مى‌روند) 34- در آن روز كه انسان از برادر خود فرار مى‌كند، 35- و از مادر و پدرش، 36- و زن و فرزندانش، 37- در آن روز هر كدام از آنها وضعى دارد كه او را كاملا به خود مشغول مى‌سازد 38- صورتهايى در آن روز گشاده و نورانى است، 39- خندان و مسرور است 40- و صورتهايى در آن روز غبارآلود است، 41- و دود تاريكى آنها را پوشانده 42- آنها همان كافران فاجرند

تفسير:

صيحه رستاخيز

بعد از ذكر قسمت قابل توجهى از مواهب الهى و نعم دنيوى، به بيان معاد و گوشه‌اى از حوادث رستاخيز و سرنوشت مؤمنان و كافران مى‌پردازد، تا از يك سو اعلام كند كه اين مواهب و متاع هر چه باشد زود گذر است و نقطه پايانى دارد، و از سوى ديگر وجود اينها دليلى است بر قدرت خداوند بر همه چيز و بر مساله معاد.

مى‌فرمايد:" هنگامى كه آن صداى مهيب و گوشخراش (صيحه رستاخيز) بيايد كافران و مجرمان در اندوه و ندامت عميقى فرو مى‌روند" (فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ) [1]

[1] در اين كه جزاى" شرط" در اين جمله شرطيه چيست؟ احتمالات متعددى وجود دارد: نخست اين كه محذوف است و از آيات بعد استفاده مى‌شود، و در تقدير چنين است:

فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ فما اعظم اسف الكافرين (تفسير مراغى) و بعضى گفته‌اند جمله" لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ‌" مى‌باشد (مجمع البيان)، اين احتمال نيز داده شده كه جزاء از جمله" يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ" استفاده مى‌شود، و در تقدير چنين است: فاذا جاءت الصاخة يفر المرء من اخيه (روح المعانى)