و لذا عمر طولانى دارند.

ولى همين پرندگان شكارى، بسيار كم تخم مى‌گذارند، و كم جوجه مى‌آورند، و تنها در شرايط خاصى زندگى مى‌كنند، اگر بنا بود با اين عمر طولانى جوجه‌هاى فراوان بياورند، فاتحه تمام پرندگان كوچك خوانده مى‌شد.

اين مساله دامنه بسيار گسترده‌اى در جهان حيوانات و گياهان دارد كه مطالعه آن انسان را به عمق" إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ" آشناتر مى‌سازد.

2- تقدير الهى و آزادى اراده انسان‌

ممكن است از آيه مورد بحث و شبيه آن اين توهم، يا سوء استفاده پيش آيد كه اگر همه چيز را خداوند روى اندازه و حسابى آفريده است پس اعمال و افعال ما نيز مخلوق او است، و بنا بر اين از خود اختيارى نداريم.

ولى چنان كه قبلا نيز گفته‌ايم گرچه اعمال ما به تقدير و مشيت الهى است و هرگز خارج از محدوده قدرت و اراده او نيست ولى او مقدر ساخته كه ما در اعمال خود مختار باشيم، و لذا براى ما تكليف و مسئوليت قائل شده كه اگر اختيار نداشتيم تكليف و مسئوليت نامفهوم و بى معنى بود بنا بر اين اگر ما در اعمال خود فاقد اراده و مجبور باشيم اين بر خلاف تقدير الهى است.

ولى در مقابل افراط" جبريون" گروهى به تفريط و تندروى در جهت مقابل افتاده‌اند كه آنها را" قدريون" و مفوضه مى‌نامند، آنها صريحا مى‌گويند:

اعمال ما به دست ما است، و خدا را مطلقا به اعمال ما كارى نيست، و به اين ترتيب قلمرو حكومت الهى را محدود ساخته و خود را مستقل پنداشته، و راه شرك را مى‌پويند.