نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 537
بَرِيءٌ مِنْكَ إِنِّي أَخافُ اللَّهَ رَبَّ الْعالَمِينَ) [1] در اينكه منظور از" انسان" در اين آيه كيست؟ آيا مطلق انسانهايى
است كه تحت تاثير شيطان قرار گرفته، فريب وعدههاى دروغين او را مىخورند و راه
كفر مىپويند، و سرانجام شيطان آنها را تنها گذاشته و از آنان بيزارى مىجويد؟
يا منظور انسان خاصى است همانند" ابو جهل" و پيروان او كه در جنگ
بدر به وعدههاى فريبنده شيطان دلگرم شدند، و عاقبت طعم تلخ شكست را چشيدند، چنان
كه در آيه 48 سوره انفال مىخوانيم: وَ إِذْ
زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ وَ قالَ لا غالِبَ لَكُمُ الْيَوْمَ مِنَ
النَّاسِ وَ إِنِّي جارٌ لَكُمْ فَلَمَّا تَراءَتِ الْفِئَتانِ نَكَصَ عَلى
عَقِبَيْهِ وَ قالَ إِنِّي بَرِيءٌ مِنْكُمْ إِنِّي أَرى ما لا تَرَوْنَ إِنِّي
أَخافُ اللَّهَ وَ اللَّهُ شَدِيدُ الْعِقابِ:" و به ياد آوريد هنگامى كه شيطان اعمال مشركان را در نظرشان جلوه داد،
و گفت هيچكس امروز بر شما پيروز نمىگردد، و من همسايه و پناه دهنده شما هستم، ولى
هنگامى كه مجاهدان اسلام و فرشتگان حامى آنها را ديد به عقب برگشت، و گفت من از
شما بيزارم، من چيزى را مىبينم كه شما نمىبينيد، من از خدا مىترسم!، و خداوند
شديد العقاب است"! و يا اينكه منظور از" انسان" همان"
برصيصا" عابد بنى اسرائيل است كه فريب شيطان را خورد و كافر شد، و در لحظات
حساس شيطان از او بيزارى جست و از او جدا شد كه شرح آن به خواست خدا خواهد آمد.
[1] گرچه تعبير به" كمثل"
در اين آيه و آيه قبل شبيه يكديگر است، و به همين دليل بعضى از مفسران هر دو را
ناظر به يك گروه دانستهاند، ولى قرائن به خوبى گواهى مىدهد كه اولى ناظر به وضع
يهود بنى نضير است، و دومى ناظر به وضع منافقان، و به هر حال اين عبارت نيز خبر
مبتداى محذوفى است و در تقدير چنين است" مثلهم كمثل الشيطان ...".
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 537