نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 425
" سپس روز قيامت آنها را از اعمالشان آگاه مىسازد چرا كه خداوند به هر
چيزى دانا است" ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ
بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ).
در اين آيه چند نكته جلب توجه مىكند.
1-" نجوى" و" نجات" در اصل به معنى مكان بلندى است كه به
خاطر ارتفاعش از اطراف جدا شده، و از آنجا كه هر گاه انسان بخواهد ديگرى بر سخنانش
آگاه نشود به نقطهاى مىرود كه از ديگران جدا باشد به سخنان در گوشى"
نجوى" گفتهاند، و يا از اين نظر كه نجوى كننده مىخواهد اسرار خود را از
اينكه در دسترس ديگران قرار گيرد" نجات" بخشد.
2- بعضى معتقدند كه" نجوى" حتما بايد ميان سه نفر يا بيشتر باشد و
اگر دو نفر باشند به آن" سرار" (بر وزن كنار) گفته مىشود، ولى اين بر
خلاف ظاهر خود آيه است، چرا كه جمله" وَ
لا أَدْنى مِنْ ذلِكَ" اشاره به كمتر از سه
نفر يعنى دو نفر مىكند، البته هنگامى كه دو نفر با هم نجوى مىكنند حتما بايد شخص
ثالثى در آن نزديكى حضور داشته باشد، و الا لزومى براى نجوى نيست، اما اين سخن
ارتباطى با آنچه گفتيم ندارد.
3- قابل توجه اينكه در آيه فوق نخست از نجواى سه نفرى و بعد پنج نفرى سخن
مىگويد، و اما از نجواى چهار نفرى كه در ميان اين دو قرار دارد سخنى به ميان
نيامده است، گرچه همه اينها از باب مثال است ولى بعضى از مفسران وجود مختلفى براى
آن ذكر كردهاند كه از همه مناسبتر اين است كه منظور رعايت فصاحت در كلام و عدم
تكرار است زيرا اگر مىفرمود هر سه نفرى كه به نجوى بنشينند خداوند چهارمين آنها
است و هر چهار نفرى كه به نجوى بنشينند خداوند پنجمين آنها است عدد"
چهار" تكرار مىشد، و اين از فصاحت دور است بعضى نيز گفتهاند كه اين آيات در
باره گروهى از منافقان نازل شده كه درست به همين عدد يعنى عدد سه و پنج نفر بودند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 425