كه لازم بود بر ايمان و يقين و اخلاص آنها به خاطر مصاحبت با قرآن افزوده شود (آيه فوق نازل شد و به آنها هشدار داد) [1] پاره‌اى از شان نزولهاى ديگر نيز در زمينه اين آيه به چشم مى‌خورد كه چون حكايت از مكى بودن آيه مى‌كند قابل اعتماد نيست، زيرا مشهور اين است كه تمام اين سوره در مدينه نازل شده است.

تفسير:

غفلت و بيخبرى تا كى؟!

بعد از ذكر آن همه انذارهاى كوبنده و هشدارهاى بيدارگر در آيات گذشته و بيان سرنوشت دردناك منافقان و كافران در قيامت در نخستين آيه مورد بحث به صورت يك نتيجه‌گيرى مى‌فرمايد:" آيا وقت آن نرسيده است كه دلهاى افراد با ايمان در برابر ذكر خدا و آنچه از حق نازل شده است خاشع گردد.

و همانند كسانى نباشند كه در گذشته كتاب آسمانى به آنها داده شد (مانند يهود و نصارى) سپس در ميان آنها و پيامبران فاصله افتاد، عمرهاى طولانى يافتند و خدا را فراموش كردند و قلبهاى آنها قساوت پيدا كرد، و بسيارى از آنها فاسق و گنهكار بودند" (أَ لَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَ لا يَكُونُوا كَالَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ‌) [2]

[1]" مجمع البيان" جلد 9 صفحه 237- در تفسير" در المنثور" نيز شان نزولهايى از جمله شان نزولى شبيه به شان نزول دوم آمده است (در المنثور جلد 6 صفحه 175)- بيضاوى نيز در تفسير خود (انوار التنزيل) اين شان نزول را آورده است.

[2]" يان" از ماده" أنى" (بر وزن امن) و از ماده" انا" (بر وزن ندا) و از ماده" أناء" (بر وزن جفاء) به معنى نزديك شدن و حضور وقت چيزى است.