نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 73
يادآورى و
ذكر اللَّه، و كرارا اين جمله را در سوره قمر مىخوانيم: وَ
لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ:"
ما قرآن را براى يادآورى سهل و آسان ساختيم، آيا كسى هست كه متذكر شود" (آيات
17- 22- 32 و 40 سوره قمر).
از اين گذشته
جمله" و سوف تسئلون" گواهى مىدهد كه منظور سؤال از عمل به اين برنامه
الهى است.
اما با
اينهمه عجيب اين است كه بسيارى از مفسران تفسير ديگرى براى اين آيه برگزيدهاند كه
تناسبى با آنچه گفتيم ندارد از جمله گفتهاند معنى آيه اين است كه" اين قرآن
مايه شرف و آبرو يا ذكر خير براى تو و قوم تو است، و عرب و قريش يا امت تو را
شرافت مىبخشد، چرا كه به لغت آنان نازل شده است و به زودى از اين نعمت الهى سؤال
مىشود" [1] درست است كه قرآن مجيد آوازه پيامبر اسلام ص و
عرب بلكه همه مسلمانان را در جهان بلند ساخت، و بيش از چهارده قرن است كه نام
پيامبر ص را به عظمت هر صبح و شام بر ماذنهها مىبرند، و قوم بىنام و نشان عرب
جاهلى در سايه آن نام و نشان يافت و امت اسلامى در پرتو آن در جهان بلند آوازه شد.
و نيز درست
است كه" ذكر" گاه به اين معنى در قرآن مجيد آمده، ولى بدون شك معنى اول
در آيات قرآنى گستردهتر و با هدف نزول قرآن و آيات مورد بحث سازگارتر است.
بعضى از
مفسران آيه 10 سوره انبيا را شاهد بر تفسير دوم گرفتهاند لَقَدْ
أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ كِتاباً فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ:"
ما كتابى بر شما نازل كرديم كه وسيله تذكر شما در آن است آيا انديشه
نمىكنيد"؟! [2]
[1] مجمع البيان، تفسير كبير فخر رازى، تفسير
قرطبى، تفسير مراغى و تفسير ابو الفتوح رازى ذيل آيات مورد بحث.