نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 183
آنها نفوذ مىكرد، از سر بريدن نوزادان پسر، و زنده نگه داشتن دختران براى
خدمتكارى و هوسرانى، از بيگارى و كارهاى بسيار سنگين و مانند آن، و چه دردناك است
سرنوشت قوم و ملتى كه در چنگال چنين دشمن خونخوار و ديو سيرتى گرفتار شوند.
***
آرى خداوند اين قوم مظلوم را در پرتو قيام الهى موسى بن عمران ع از چنگال
اين ظالمان سفاك تاريخ رهايى بخشيد، لذا به دنبال آن مىافزايد:
" از چنگال فرعون" (مِنْ
فِرْعَوْنَ).
" چرا كه او مردى متكبر و از اسرافكاران و متجاوزان بود"! (إِنَّهُ كانَ عالِياً مِنَ الْمُسْرِفِينَ).
منظور از" عالى" در اينجا علو مقام نيست، بلكه اشاره به برترىجويى
او و علو در اسراف و تجاوز است، چنان كه در آيه 4 سوره قصص نيز آمده است:
إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ" فرعون در زمين برترىجويى كرد" (تا آنجا كه حتى دعوى خدايى نمود و
خويشتن را رب اعلى ناميد).
" مسرف" از ماده" اسراف" به معنى هر گونه تجاوز از حد در
اعمال و گفتار است، و به همين دليل در آيات مختلف قرآن در مورد تبهكارانى كه ظلم و
فساد را از حد مىگذراندند واژه" مسرف" به كار رفته است، و نيز به مطلق
گناهان اسراف گفته شده، چنان كه در آيه 53 سوره زمر مىخوانيم: قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ
لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ:" بگو اى
بندگان من كه بر خود اسراف كردهايد از رحمت خدا نوميد نشويد"!.
***
در آيه بعد به يكى ديگر از مواهب خداوند بر بنى اسرائيل اشاره كرده،
مىگويد:" ما آنها را از روى علم خويش بر جهانيان در آن عصر و زمان برترى
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 21 صفحه : 183