نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 441
او را نسبت به آينده كنترل خواهد نمود.
2- گرچه ظاهر آيه عام است و همه مصائب را در بر مىگيرد، ولى مطابق معمول در
عمومات استثناهايى وجود دارد، مانند مصائب و مشكلاتى كه دامنگير انبيا و ائمه
معصومين ع مىشد كه براى ترفيع مقام يا آزمايش آنها بود.
و همچنين مصائبى كه گريبان غير معصومين را مىگيرد و جنبه آزمون دارد.
و يا مصائبى كه بر اثر ندانم كاريها و عدم دقت و مشورت و سهلانگارى در امور
حاصل مىشود كه اثر تكوينى اعمال خود انسان است.
و به تعبير ديگر جمع ميان آيات مختلف قرآن و روايات ايجاب مىكند كه عموم اين
آيه در مواردى تخصيص پيدا كند، و اين مطلب تازهاى نيست كه مايه گفتگوى بعضى از
مفسران شده است.
كوتاه سخن اينكه مصائب و گرفتاريهاى سخت، فلسفههاى مختلفى دارد، كه در بحثهاى
توحيدى، و مباحث عدل الهى، به آن اشاره شده است.
شكوفايى استعدادها تحت فشار مصائب، هشدار نسبت به آينده، آزمون الهى، بيدارى
از غرور و غفلت، و كفاره گناه و ...
اما از آنجا كه بيشتر افراد آن جنبه كيفرى و كفارهاى دارد آيه فوق آن را به
صورت عموم مطرح ساخته است.
و لذا در حديثى مىخوانيم: هنگامى كه امام على بن الحسين ع وارد بر يزيد شد،
يزيد نگاهى به او كرد و گفت: يا على! ما
أَصابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ! (اشاره به اينكه حوادث كربلا نتيجه اعمال خود شما بود).
ولى امام على بن الحسين ع فورا در پاسخ فرمود:
كلا! ما هذه فينا نزلت، انما نزل فينا" ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي
أَنْفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِكَ عَلَى
اللَّهِ يَسِيرٌ لِكَيْلا تَأْسَوْا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما
آتاكُمْ" فنحن الذين لا ناسى على ما فاتنا من
امر الدنيا، و لا
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 441