نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 44
عمر از حيات
جسمانى مىميريم، و در پايان اين جهان از حيات برزخى و نيز داراى دو حيات به دنبال
اين دو مرگ هستيم: حيات برزخى، و حيات روز قيامت.
در اينجا اين
سؤال پيش مىآيد كه ما غير از اين دو حيات حيات سومى هم در اين دنيا داريم و مرگى
هم قبل از ورود در اين دنيا داشتيم چرا كه قبلا موجود مردهاى بوديم، به اين ترتيب
سه حيات و مرگ مىشود.
پاسخ اين
سؤال با دقت در خود آيه روشن مىشود، زيرا مرگ قبل از حيات دنيا (در آن حال كه خاك
بوديم)" موت" است نه" اماته" يعنى" ميراندن" و اما
حيات در اين دنيا گرچه مصداق احياء است ولى قرآن در آيه فوق به اين جهت به آن
اشاره نكرده است كه اين احيا چندان مايه عبرت براى كافران نبوده، آنچه كه باعث
بيدارى و اعتراف آنها به گناه شده نخست حيات برزخى است و سپس حيات در رستاخيز (دقت
كنيد).
2- منظور از
دو حيات زنده شدن در قبر براى پارهاى از سؤالات است، و زنده شدن در قيامت، و
منظور از دو مرگ مرگ در پايان عمر و مرگ در قبر مىباشد.
لذا جمعى از
مفسران اين آيه را دليل بر حيات موقت در قبر دانستهاند.
در اينكه
حيات در قبر چگونه است؟ آيا جسمانى است، يا برزخى، يا نيمه جسمانى؟ بحثهايى است كه
اينجا جاى آن نيست.
3- منظور از
مرگ نخستين، مرگ قبل از وجود انسان در دنيا است، چرا كه قبلا خاك بود، بنا بر اين
زندگى اول نيز زندگى اين دنيا مىشود، و مرگ دوم در پايان اين جهان است، و حيات
دوم در رستاخيز.
كسانى كه اين
تفسير را برگزيدهاند به آيه 28 سوره بقره نيز استدلال كردهاند كه مىگويد:
كَيْفَ تَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ كُنْتُمْ أَمْواتاً فَأَحْياكُمْ ثُمَّ
يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ:"
چگونه به خدا كافر مىشويد در حالى كه شما
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 44