نكته‌ها:

1- سرگذشت مؤمن آل فرعون يك درس بزرگ مبارزه با طاغوتها

اديان الهى و مكتبهاى آسمانى كه در برابر طاغوتها و جباران ظاهر شدند در آغاز بوسيله گروه اندكى عرضه شد آنها اگر مى‌خواستند از كمى نفرات وحشت كنند و كثرت مخالفان را دليل بر حقانيت آنها بشمرند هرگز اين مكتبها رشد نمى‌كرد.

اصل اساسى كه بر تمام برنامه‌هاى آنها حاكم بود همان است كه امير مؤمنان على ع در گفتار پرمحتوايش بيان فرموده:

ايها الناس لا تستوحشوا فى طريق الهدى لقلة اهله:

" اى مردم در طريق هدايت از كمى نفرات هرگز وحشت نكنيد" [1] مؤمن آل فرعون سمبلى بود از اين مكتب، و رهروى بود از پيشقدمان اين راه، و نشان داد كه يك انسان با عزم و اراده راسخ ناشى از ايمان مى‌تواند حتى در اراده فراعنه جبار اثر بگذارد و پيامبر بزرگى را از خطر برهاند.

تاريخ زندگى اين مرد شجاع و هوشيار نشان مى‌دهد كه هميشه بايد حركات طرفداران حق حساب شده باشد، گاه بايد ايمان را اظهار كرد و فرياد كشيد، گاه بايد براى هدفهاى" كوتاه مدت" و" دراز مدت" ايمان را مكتوم داشت.

و تقيه چيزى جز اين نيست كه انسان به خاطر هدفهاى مقدسش اعتقاد خود را در مقطع خاصى مكتوم دارد.

همانگونه كه مجهز بودن به سلاح ظاهرى براى درهم كوبيدن دشمن لازم است سلاح برنده منطق نيز ضرورى است كه تاثيرش از سلاح ظاهر به مراتب بيشتر است: لذا كارى را كه مؤمن آل فرعون با منطق خود انجام داد در آن شرائط خاص از هيچ سلاحى ساخته نبود.

[1]" نهج البلاغه" خطبه 201